NHIẾP ẢNH CƠ BẢN

Đây là cái bập bênh mà chắc ai cũng biết. Bây giờ ta sẽ liên hệ nó với những gì bạn có thể làm với máy ảnh của bạn. Nó giới thiêuk một cái nhìn khái quát về mối tương quan giữa khẩu độ (Apeture) và tốc độ (Shutter Speed)

TỐC ĐỘ (SHUTTER SPEED)
Tốc độ ở đây là tốc độ màn chập. Màn chập mở ra, đóng lại để tiếp nhận ánh sáng đi vào. Rõ ràng là màn chập mở càng lâu, lượng ánh sáng đi vào càng nhiều


NHư trong tấm hình trên bạn có thể thấy tốc độ tác động thế nào đến tấm ảnh của bạn. Ở tốc độ 1/500 giây, các cánh quạt bị "bắt dính" và ở tốc độ 1/30 giây, bạn không thể thấy rõ vì cánh quạt bị chao mờ.
HÃY NHỚ VỀ CÁI BẬP BÊNH: KHI TỐC ĐỘ MÀN CHẬP CÀNG NHANH - SHUTTER SPEED(1/500, 1/1000, 1/2000, 1/4000...) THÌ TRỊ SỐ KHẨU ĐỘ- APETURE PHẢI GIẢM XUỐNG (F/8, F/5.6, F/4, F/2.8...) VÀ NGƯỢC LẠI ĐỂ BẠN CÓ 1 TẤM HÌNH ĐÚNG SÁNG

Phần dưới đây sẽ nói rõ về mối tương quan khẩu độ - tốc độ để có 1 tấm hình đúng sáng

MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA KHẨU ĐỘ (APETURE) VÀ TỐC ĐỘ MÀN CHẬP (SHUTTER SPEED)

Bây giờ hãy nhìn vào sơ đồ trên, một số trị số về khẩu độ, tốc độ được liệt kê ở 2 cột. Có 1 khái niệm được nêu là Depth of Field (DOF) là trường ảnh hay độ nét sâu.

ĐÚNG SÁNG

Một tấm ảnh chụp đúng sáng là tiêu chí đầu tiên để đánh giá kỹ thuật chụp. Tất nhiên có những nghệ sỹ, người chụp vẫn chụp dư, thiếu sáng để có thêm hiệu quả nhưng đó là câu chuyện xảy ra ở "trường Trung học, Đại học" còn chúng ta đang ngồi ở lớp Mẫu giáo bé, phỏng ạ. Vậy thì cứ chụp đúng sáng đi đã.


Bắt đầu chơi bập bênh nhé các bạn! Trong mỗi khoảnh khắc bấm máy, một lượng ánh sáng CHÍNH XÁC được yêu cầu để có một tấm ảnh đúng sáng. TRong ví dụ này, một trị số khẩu độ lớn (khẩu độ khép nhỏ) đòi hỏi tốc độ phải lâu, cho phép lượng ánh sáng ĐỦ đi vào để cho 1 tấm ảnh đúng sáng (hay nói chính xác hơn là phơi-sáng-đúng Proper Exposure). Ví dụ trên đây rất thích hợp cho những ảnh chụp Macro vì đòi hỏi nét sâu. Lưu ý là không chỉ cách trên (trị số khẩu lớn) là duy nhất để cho đúng sáng. Trị số khẩu độ nhỏ (khẩu độ mở to) + trị số tốc độ lớn (tốc độ nhanh) cũng

c

ĐÚNG SÁNG (tiếp)



Trường hợp này cũng cùng chụp một khuôn hình như trước nhưng ta có thể chỉnh tốc độ rất cao (để bắt dính chuyển động, thích hợp trong khi chụp thể thao, hành động..), tốc độ này cho phép một lượng ánh sáng nhỏ đi vào máy ảnh. Thế nên, khẩu độ phải mở to (trị số khẩu độ nhỏ như là F/2.8, F/2, F/1.8..) để giúp ta "lấy" đủ ánh sáng để có tấm ảnh vẫn đúng sáng. Mối tương quan giữa khẩu độ- tốc độ giống hệt như 2 đầu của cái bập bênh vậy.

ƯU TIÊN KHẨU ĐỘ (APETURE PRIORITY)

Trên máy ảnh của bạn, trừ những máy compacy quá giản đơn thì thường có các chế độ như A, S (Nikon), Av, Tv (Canon)... Mục này nói về chế độ A hay Av- ưu tiên khẩu độ



Ở chế độ này, bạn chỉnh thông số cho các trị số khẩu độ, máy ảnh tự động gán thông số tốc độ phù hợp để có bức ảnh đúng sáng.

ƯU TIÊN TỐC ĐỘ (SHUTTER PRIORITY)
Trên máy ảnh của bạn, ký hiệu là S hayTv


Ngược lại với chế độ trên nhưng cùng nguyên lý bập bênh, bạn chỉnh thông số tốc độ, máy ảnh tự gán thông số khẩu độ thích hợp.

BÙ TRỪ ĐỘ PHƠI SÁNG(EXPOSURE VALUE COMPENSATION)



Đa phần các máy ảnh đời mới hiện nay đều có nút bù trừ độ phơi sáng (+-EV) giúp bạn có tấm ảnh phơi sáng theo ý thích của mình. Muốn ảnh tối hơn thì các bạn trừ, sáng hơn thì cộng vào. Đó chỉ là nguyên lý, còn lúc nào trừ, lúc nào cộng, cộng bao nhiêu, trừ bao nhiêu thì như đã nói, học lên lớp trên sẽ rõ.

A: Aperture: Khẩu độ= Độ mở của ống kính (độ lớn của cái cửa để ánh sáng đi qua-->sensor)

T: Thời gian cái màn trập mở ra (cửa mở ra cho ánh sáng đi qua trong bao lâu)

Av: chế độ người chọn khẩu độ, máy chọn tốc độ tương ứng
Tv:chế độ người chọn tốc độ, máy chọn khẩu độ tương ứng

Dùng chế độ Av hay Tv thì ko liên quan gì đến ánh sáng yếu hay không cả.
Ánh sáng yếu thì mở khẩu độ lớn hoặc giảm tốc độ hoặc tăng ISO (hoặc cả 3) thì ảnh mới đủ sáng.
Nếu dùng chế độ M(Manual) thì có thể chỉnh cả hai thông số khẩu độ và tốc độ, còn 2 chế độ kia thì chỉ chọn 1 trong 2 thôi, máy sẽ tự động chọn thông số còn lại để đảm bảo ảnh đủ sáng.

HOÀNG VĂN VĨ ( ST )